Mijn naam is Fredo Leewis en ik ben de initiatiefnemer van klimaatrechtvaardig wonen. Voor mij gaat klimaatrechtvaardig wonen over klimaat, rechtvaardigheid en inclusiviteit.


Ik heb de verschuiving van onze maatschappij van een verzuilde samenleving naar een meer op geld gebaseerde maatschappij diep doorvoeld. Het was vroeger gebruikelijker, dat je je onderdeel voelde van een groter geheel; zoals je geloofsgemeenschap, je familie of je buurt.
Maar er was ook een negatieve kant aan: Als je ‘anders’ was, je geloofde bijvoorbeeld niet meer, je was homoseksueel, je voldoet niet aan de familienorm, of je was anderszins anders, dan konden onze gemeenschappen een hel zijn. Dat gold onder andere voor mij.
Daarom waren de veranderingen in de tweede helft van de vorige eeuw een zegen voor velen, maar we zijn ook een kompas kwijtgeraakt. Was er eerst een zorg voor ‘jouw en mijn soort mensen’, vervolgens werd het de overheid en nu is meer de markt geworden. Die veranderingen hebben zich over een aantal generaties voltrokken en je ziet daardoor hoe onze mentaliteit zich overeenkomstig heeft aangepast. We zijn het gevoel, dat we onderdeel zijn van een groter geheel wat kwijtgeraakt, deels omdat er minder aanspraak op wordt gedaan.

De tijdgeest
Iedere samenleving is gebaseerd op een enigszins vloeibaar evenwicht tussen eigenbelang en algemeen belang. En wat je op dit moment ziet, is dat de tijdgeest gericht is op ieder’s eigenbelang. We zijn nu op een punt gekomen, dat we daar de negatieve kant van ervaren.
We zijn met zijn allen egocentrischer geworden. Mededogen is zeldzamer en argwaan gebruikelijker. Het verklaart voor mij veel van onze verslavingen en depressies, want we geven geen schouder, maar een pil. We luisteren niet naar de gevoelens en de boodschap, die het mogelijk bevat. Geen wonder, dat er een breed gedeelde ervaring van eenzaamheid en hopeloosheid is, want je hebt het gevoel de enige te zijn, die zich zo voelt.
Daarom is het goed om die tijdgeest te benoemen en na te denken over een goede balans tussen het eigenbelang en het algemene belang. Dat zal ons allemaal beter doen voelen.

Het klimaat en de aarde
De grote verworvenheid van de huidige tijd is, dat we ons meer bewust zijn geworden van de grotere verbanden. Dat mensen op andere continenten een heel ander perspectief hebben en dat de westerse samenleving vanaf de tijd van de koloniën al gericht was op het exploiteren van mensen en de aarde. Steeds meer mensen beseffen nu, dat dit onhoudbaar is geworden door de grootschaligheid hiervan.
Het goede nieuws is, dat we daardoor kunnen beseffen, dat iedereen en alles op de hele aarde ‘in hetzelfde schuitje’ zit. Juist nu is zichtbaar geworden, dat we zowel het eigen belang als het algemeen belang een plek aan de tafel moeten geven. Het algemeen belang is daarmee vergroot tot de samenleving als geheel, inclusief de aarde en inclusief alle mensen.

Think global, act local
Met klimaatrechtvaardig wonen wil ik iedereen uitnodigen om niet de tijdgeest te laten kiezen, maar dat zelf te doen, waarbij jij, ik, de lokale gemeenschap en de aarde een plek aan de tafel krijgt. Wonen is daarbij van essentieel belang. De wijze waarop je bouwt, hoe je woont en wat je met elkaar deelt, is bepalend voor de komende 30 tot 50 jaar. Als we dit in steen kunnen vormgeven, maken we in onze kleine omgeving een klein baken richting toekomstige generaties.

Fredo Leewis
initiatiefnemer